Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΣΑΣ ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ - ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΜΥΑΛΟ
Ημερομηνία δημοσίευσης: 6/3/2024 | Κείμενο: Isabella Lee, Global Senior Nutritional Scientist
Χρειαζόμαστε τροφή για να επιβιώσουμε, αυτό είναι γνωστό, αλλά η όρεξη δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ενεργειακές απαιτήσεις του σώματός. Γνωρίζατε ότι η αγγλική λέξη appetite (όρεξη) προέρχεται από τη λατινική λέξη "appetitus" που σημαίνει "επιθυμία για"; Μπορεί να έχετε επιθυμία για φαγητό χωρίς να πεινάτε, και μπορεί να πεινάτε χωρίς να έχετε επιθυμία να φάτε.
ΕΥΚΟΛΑ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΚΙΛΑ, ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΑΝΟΥΜΕ. ΓΙΑΤΙ;
Η βιολογική μας ανάγκη είναι να καταναλώνουμε φαγητό και ποτό, ώστε να λαμβάνουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα μας για την ανάπτυξη και την αποκατάσταση. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα σήματα της όρεξης λειτουργούν διαφορετικά για την πείνα και τον κορεσμό, γεγονός που είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους είναι πολύ πιο εύκολο να πάρουμε σωματικό βάρος, παρά να το χάσουμε (Smethers and Rolls, 2018).
Η πείνα σηματοδοτεί ότι ήρθε η ώρα να φάμε για να συμπληρώσουμε τα ενεργειακά αποθέματα και τις απαιτήσεις μας σε θρεπτικά συστατικά, ενώ ο κορεσμός σηματοδοτεί ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να τρώμε, ώστε να μην επιβαρύνουμε το πεπτικό σύστημα - και όχι απαραίτητα επειδή τα ενεργειακά αποθέματα έχουν γεμίσει. Θεωρητικά, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες ή/και η ύπαρξη πλήρων ενεργειακών αποθεμάτων θα έπρεπε να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της όρεξης, αλλά αυτό συνήθως δεν συμβαίνει.
Η πείνα σηματοδοτεί ότι ήρθε η ώρα να φάμε για να συμπληρώσουμε τα ενεργειακά αποθέματα και τις απαιτήσεις μας σε θρεπτικά συστατικά, ενώ ο κορεσμός σηματοδοτεί ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να τρώμε, ώστε να μην επιβαρύνουμε το πεπτικό σύστημα - και όχι απαραίτητα επειδή τα ενεργειακά αποθέματα έχουν γεμίσει. Θεωρητικά, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες ή/και η ύπαρξη πλήρων ενεργειακών αποθεμάτων θα έπρεπε να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της όρεξης, αλλά αυτό συνήθως δεν συμβαίνει.
ΤΟ ΣΩΜΑ ΔΕΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΣΩΣΤΑ ΤΙΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ
Το σώμα μας είναι πολύ κακό στο να καταγράφει τις θερμίδες που προέρχονται από ιδιαίτερα εύγευστα και πλούσια σε θερμίδες τρόφιμα, όπως τα αρτοσκευάσματα, τα γλυκά και τα ποτά με προσθήκη ζάχαρης. Είναι σαν τα σήματα κορεσμού μας να καταστέλλονται ή να εξαφανίζονται εντελώς, καθώς η πείνα επιστρέφει μετά από σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές όταν καταναλώνουμε υγρές θερμίδες από ποτά με προσθήκη ζάχαρης.
Μπορούμε επίσης να νιώσουμε πείνα και μόνο στη σκέψη του φαγητού. Είναι ενδιαφέρον, ότι η σκέψη του φαγητού διεγείρει την απελευθέρωση της ορμόνης της πείνας, της γκρελίνης, και αρχίζει η παραγωγή σάλιου για να προετοιμάσει το πεπτικό σύστημα. Η σύνδεση νου και σώματος είναι εντυπωσιακή! Δυστυχώς, δεν έχουμε την ίδια ικανότητα να νιώθουμε πληρότητα μόνο με σκέψεις.
Μπορούμε επίσης να νιώσουμε πείνα και μόνο στη σκέψη του φαγητού. Είναι ενδιαφέρον, ότι η σκέψη του φαγητού διεγείρει την απελευθέρωση της ορμόνης της πείνας, της γκρελίνης, και αρχίζει η παραγωγή σάλιου για να προετοιμάσει το πεπτικό σύστημα. Η σύνδεση νου και σώματος είναι εντυπωσιακή! Δυστυχώς, δεν έχουμε την ίδια ικανότητα να νιώθουμε πληρότητα μόνο με σκέψεις.
ΟΙ ΣΩΣΤΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΤΗΝ ΟΡΕΞΗ
Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν για να ρυθμίσετε καλύτερα την όρεξή σας; Λοιπόν, το θεμέλιο για μία υγιή ζωή και όρεξη είναι η κατανάλωση μίας θρεπτικής διατροφής και ισορροπημένων γευμάτων που περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας από ζωικές ή φυτικές πηγές, υδατάνθρακες πλούσιους σε φυτικές ίνες, υγιεινά λιπαρά και χορταστικά λαχανικά. Η προσθήκη περισσότερων πρωτεϊνών και φυτικών ινών στα γεύματά σας θα σας βοηθήσει να χορτάσετε, αλλά και να διατηρήσετε τον μυϊκό ιστό και την υγεία του πεπτικού συστήματος.
Επιπλέον, επιλέξτε θρεπτικές τροφές με χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα όταν ετοιμάζετε τα γεύματά σας - πρόκειται για τροφές που μπορείτε να καταναλώνετε σε μεγάλες ποσότητες ενώ η περιεκτικότητά τους σε θερμίδες είναι χαμηλή, όπως το porridge, τα λαχανικά και τα φρούτα. Οι high volume τροφές απαιτούν περισσότερη μάσηση και χρειάζονται αρκετή ώρα για να τις χωνέψετε, γεγονός που θα σας βοηθήσει να αισθανθείτε περισσότερο χορτάτοι από το γεύμα σας. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετικό όταν επιλέγετε ένα σνακ. Και φροντίστε επίσης να γεμίζετε τακτικά νερό, καθώς η δίψα μπορεί πολύ εύκολα να εκληφθεί ως πείνα.
Επιπλέον, επιλέξτε θρεπτικές τροφές με χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα όταν ετοιμάζετε τα γεύματά σας - πρόκειται για τροφές που μπορείτε να καταναλώνετε σε μεγάλες ποσότητες ενώ η περιεκτικότητά τους σε θερμίδες είναι χαμηλή, όπως το porridge, τα λαχανικά και τα φρούτα. Οι high volume τροφές απαιτούν περισσότερη μάσηση και χρειάζονται αρκετή ώρα για να τις χωνέψετε, γεγονός που θα σας βοηθήσει να αισθανθείτε περισσότερο χορτάτοι από το γεύμα σας. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετικό όταν επιλέγετε ένα σνακ. Και φροντίστε επίσης να γεμίζετε τακτικά νερό, καθώς η δίψα μπορεί πολύ εύκολα να εκληφθεί ως πείνα.
ΤΗΡΗΣΤΕ ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ ΦΑΓΗΤΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
Όταν πρόκειται για την ψυχοκοινωνική διάσταση του φαγητού, η οποία περιλαμβάνει τα συναισθήματα, τις συνήθειες και τις κουλτούρες μας, αυτή επηρεάζει επίσης και το γιατί, πότε και πού τρώμε. Με την εκμάθηση της συνειδητής κατανάλωσης φαγητού, η οποία προϋποθέτει να είστε παρόντες στη στιγμή που καταναλώνετε το γεύμα σας, να αφιερώνετε χρόνο και να δίνετε προσοχή στο φαγητό σας κατά τη διάρκεια του γεύματος, μπορείτε να ρυθμίσετε πιο εύκολα την επιθυμία σας για φαγητό (Köse, 2020). Επίσης, η τήρηση μίας πιο σταθερής ρουτίνας γευμάτων θα σας κάνει να αντιλαμβάνεστε καλύτερα τις ενδείξεις της πείνας σας και θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε αν είναι λόγω συναισθηματικών ή κοινωνικών λόγων που θέλετε να φάτε.
Στο τέλος της ημέρας, όταν πρόκειται για την υγεία του σώματος και του μυαλού σας, υπάρχουν περισσότεροι παράγοντες εκτός της διατροφής που επηρεάζουν τον μοναδικό τρόπο ζωής σας. Εξίσου σημαντικό είναι να κινείτε τακτικά το σώμα σας, να κοιμάστε επαρκώς, να αποφορτίζεστε συχνά και να έχετε ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις.
Στο τέλος της ημέρας, όταν πρόκειται για την υγεία του σώματος και του μυαλού σας, υπάρχουν περισσότεροι παράγοντες εκτός της διατροφής που επηρεάζουν τον μοναδικό τρόπο ζωής σας. Εξίσου σημαντικό είναι να κινείτε τακτικά το σώμα σας, να κοιμάστε επαρκώς, να αποφορτίζεστε συχνά και να έχετε ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:
Η Isabella Lee, PhL. είναι Διατροφολόγος και μέλος του Διατροφικού Συμβουλίου της Oriflame.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Hopkins M, Blundell JE. Energy balance, body composition, sedentariness and appetite regulation: pathways to obesity. Clin Sci (Lond). 2016 Sep;130(18):1615‐28. doi: 10.1042/CS20160006.
Köse G. Can Mindful Eating Help Us When We Struggle With Eating? Mindful Eating Replaces Diets. Turk J Sport Exe. April 2020;22(1):72-7. doi: 10.15314/tsed.679392.
Smethers AD, Rolls BJ. Dietary Management of Obesity: Cornerstones of Healthy Eating Patterns. Med Clin North Am. 2018 Jan;102(1):107-24. doi: 10.1016/j.mcna.2017.08.009.